It is stil op it plein

Ik set de fyts ûnder in rûgeljende beam en lis him oan it slot. Yn ’e fierte meldt it kariljon mei in flechtich sankje dat it tsien oere is. Op it moderne doarpsplein mei stedske ambysjes is it fierders stil. De flecht op ’e koai moat noch komme, it foarportaal fan it winkelsintrum kin him noch even deljaan. 
Monter stap ik it restaurant fan de biblioteek yn en jou my op it fêste plak del. Earst krantsje, dan in boek, dat is de wizânsje. Troch de panoramabrede glêzen pei nim ik de romte bûtendoar nochris yn my op. It rjocht en sljochte patroan fan beammen en bankjes eaget simpel, mar men moat der net te min fan tinke. Mei it peloton platanen kreas yn ’e rige toant it dakleaze mienskipsintrum ek karakter, want it giel befluorre pleintsje hat in fin mear as in bears. Kultuer en oar primêr ferlet binne der oan fjouwer kanten te besetten. Lyk foar it gebou fan de literatuer sjoch ik op it bakstiennen hûs fan de keunst út. Yn in fier ferline as kleaster oprjochte is it, sûnt iverige amtners it as gemeentehûs opdûkt ha, feroare yn in museum mei in ferneamde kolleksje Fryske skilders. Oan wjerskanten fan de kultuerfestings hâlde in lânlike toeristenbûn en in provinsjale soarchfersekerder kantoar. Mei wat hjir te heljen is komt men in hiel ein troch de tiid betink ik my.
Ik blêdzje rûchwei troch it nijs en tear mei elke side de wrâldske noeden ûnferskillich oan ’e kant. Bûten komme de earste spilers fan it lokale barren it poadium op. Trochsneed boargerminsken yn in deistige rol. Lette winkellju dy’t de doarren noch iepen sette moatte winne it mar amper fan in pear betide klanten. Dy kin men der gau út, de tiid hat har net yn ’e macht.
De doar fan it museum giet iepen. In man yn in donkere houtsje-toutsjejas stapt eptich nei bûten, rint in eintsje it plein op en draait him om. Wylst er mei de hân troch syn kúf kammet, nimt er it museum wiidweidich yn him op. Earst it dak, dan de gevel. In ynspeksje dy’t my oerstallich liket, de renovaasje fan it dak is alwer in skoft lyn. Dan sjoch ik de nije oanwinst dêr’t de man syn each oer glide lit. Fjouwer lange banieren hingje strak by de reingoate del hast oan ’e grûn ta. De fleurige blikfangers meie besjen lije. Net folle minder as in Ryksmuseum. Men soe hast tinke dat der wat te rêden is. De man rint nei de flaggemêst njonken it museum. Sil er de pompeblêden delhelje? Dat falt ta. It is wer dy hân troch it hier. It docht tinken oan in kommandant dy’t mei de rêch nei syn manskippen in salút bringt. In hommaazje oan it findel dat er sels hise hat. It soe in ritueel wêze kinne mei in djippere betsjutting dêr’t inkeld hy weet fan hat. In oade oan de keunst, dat is syn opdracht! Dêr hâld ik it mar op. Ik kin syn gedachten net lêze, mar ik kin my yntinke dat der hiel wat yn him omgiet. Hy stapt tebek, foar de treppen fan de foardoar bliuwt er stean. Mei de kapusjon yn ’e nekke liket er ek wol op in preester foar it alter. Of in krúsridder dy’t Jeruzalim noch ynnimme wol. Hoe âld soe er wêze? It is min te sizzen. Fyftich skat ik him. Wat âlder men wurdt, wat minder tiid men hat, mar yn it teater fan it libben is dizze man syn rol noch lang net útspile. Hy hat brede skouders.   
‘Kofje?’ De ober ûnderbrekt myn prakkesaasje en set in farsk bakje del. Ik bûch my nijsgjirrich oer it regionale nijs. It gemeentemuseum siket in nije direkteur lês ik. It kariljon jout wer in rideltsje. Rierend yn ’e kofje stoarje ik it plein nochris oer. De houtsje-toutsje man lûkt de doar fan it museum achter him ticht. Dien wurk! Ja, it is sa, tink ik, mei wat hjir te heljen is komt men fierder. De wyn waait de ploaien út ’e flagge. It fielt ynienen as hinget der in nuvere stilte oer it plein.