urgint

It is hjoed de dei in hiele keunst hearde ik ien sizzen, om te bepalen watst lêze moatst en wat net. ‘Der is safolle’, sei er, ‘datst troch al dy boeken, krekt as mei de beammen dy’t se koste ha, it bosk net mear sjochst.’ Hy hat gelyk tocht ik, der is mear as genôch en it bliuwt in hiele toer om in kar te meitsjen. Fierder fûn er dat it yn de measte gefallen fansels ek in kwestje fan smaak wie wat him oerhelje koe, wat it kiezen, sa sei er, ek net makliker makke.

In drege keunst dus. De reklame en resinsjes, it ferliedlike fan it omkaft en de populariteit fan de skriuwer, it joech lang net altiten de trochslach. Mei it foarbyld fan de skriuwer woe er sizze dat guon boeken as winkelknechten lizzen bleaunen, omdat de auteur en of syn wurk net elkenien noaske. ‘Of net begrepen wurdt,’ heakke ik der oan ta. Hy knikte: ‘Alle keunst wurdt yndied net altiten begrepen, soms leit him dat oan de keunstner, soms oan it wurk en soms oan allebeide.’ Dat wienen we mei-inoar iens. 

In kar meitsje - moast der noch even kwyt - waard ek dreger en dreger omdat neffens syn ûnderfining de lêzer mei de jierren sinniger wurdt. It oerkaam himsels ek. ‘Nim no dy tûzenen boeken dy’t elk jier útkomme’, krige ik mei klam te hearren, ‘der bliuwe foar my mar amper in hantsjefol oer, omdat it sa’n ôfgryslike protte fan itselde is.’ Hy skodde mei de holle. ‘Selden komst noch in urgint boek tsjin dat der noch ta docht’. 

Ik sei: ‘lykas dat Fryske boek, hoe hjit it ek mar wer? O ja, Sjappy! Dat is oars perfoarst gjin pulp!’  Syn eagen ljochten op en hy gnyske ynstimmend: ‘Bjusterbaarlik boek. Sa’nent komst mar ien kear yn dyn libben tsjin.’