Men hat de kast der fol mei stean. Boeken! Net allinnich omdat it moai guod is om nei te sjen of omdat it wat lykje moat. Nee, it hat in folle wichtiger reden. It is lêsfoer! Men kin der net sûnder. Want in moai boek is in bêst miel foar in sûne geast. Moarns, middeis en jûns; in boek giet der yn as farske koeke. Sels nachts is in boek wol yn te nimmen. Faaks is it mei letters krekt as mei de leafde, men rekket der net gau op útiten en de eagen ha it graach boppe sêd.
Ja, der stean boeken genôch yn ’e kast. Ryp en grien. It is in ferskaat oan drukwurk dat der wêze mei. Der steane fansels ek in soadsje wat mindere tusken, guon dêr’t je fan sizze: dat kin elkenien wol skriuwe. Dat is de lektuer foar de ferdivedaasje. As kadootsjes eins wat ûngemurken binnenkaam ha se inkeld út fatsoen in plakje krigen. It is gaadlik guod om de kast mei op te follen en altyd handich at er minsken oer de flier komme dy’t in boek liene wolle. Fan dat folk dat geregeld freget, ha jim noch wat te lêzen? De meirinners dy’t it sa slagget om goedkeap by de tiid te bliuwen. Se sette mei in willekeurich boek ôf en je sjogge it net gau werom.
Der steane ek boeken by, dêr’t je fan tinke, leuk hear en knap dien. Boeken, dy’t yn in werkenbere taal in meinimmend ferhaal fertelle. At je it koenen, hienen je it sels ek sa skreaun. It binne meast populêre útjeften. Underhâldende lichte kost. Sokke boeken binne it fansels ek wurdich om út te stallen. Willich materiaal. Alfabetysk op oarder hearre se kreas yn it sicht te stean. Se litte har graach mei in finger oer de rêch streakje, altyd paraat om pakt te wurden.
Dan binne der noch de boeiende boeken. De eksimplaren dêr’t je net om hinne kinne. Se stekke in ein boppe de mjitte út. Masterwurken dêr’t je fan woenen dat je se sels skreaun hienen. De unike stikken. Echte literatuer! De wurden spatte fan it papier ôf en de taal hat je by it lêzen fan de earste sin al yn ’e besnijing. Se binne skreaun om yn ien ruk út te lêzen en wurde nei it besinke litten fan de lêste rigel mei in sucht dellein. Boeken om te koesterjen. It is net ferkeard en lês se nochris in kear op ’e nij. Ek net foar de tredde of de fjirde kear. Mar tink derom; noait útliene. Dizze degelike, faak ynbûne eksimplaren lizze it leafst, om de rêch te sparjen, op in lyts steapeltsje oare klassikers, ûnopfallend op de boppeste planke. In plak dêr’t net ien by kin.
En dan is der ek noch it boek dat dreech is en tige muoisum lêst. It bliuwt mar lizzen en leit fergees mei in keunstsinnich kaft op ’e tafel te pronk. Nei ferrin fan tiid rekket it wei yn ’e kast, tusken it rychje oare noch te lêzen boeken dat takom jier miskien mei op fakânsje sil. It is in wichtich boek, skreaun yn in fernijende taal. It is spraakmeitsjend en set in trend. It wurdt, sa’t elkenien wol tocht hie, nominearre en it wint literêre prizen. Sjuerys sille der yn blomrike taal loovjend ferslach oer dwaan. Yn alle kranten klinke de resinsjes as in klok. De ferkeapsifers binne oerweldigjend en it stiet oeral en by elkenien op ’e planke. Koartsein, it is in boek dat net in minske begrypt en dat je oait sels nochris fan plan binne om te skriuwen! Ja, sa’n boek soe ik noch wol ris op papier sette wolle om it dan grutsk en foldien yn ’e kast te setten.
